Regioblad juli 2019

Regioblad - 9 VRIJHEID WAARVAN? HOEZO VRIJHEID? Als ik niet in de gevangenis zit, ben ik vrij. Als ik niet werken moet, ben ik vrij. Omgekeerd geldt ook: Ik ben vrij dus hoef ik niets. De mens is geen machientje, de mens is ook geen onvermijdelijk groeiproces. De mens kan en moet keuzes maken. Welke keuzes we maken, daarin zijn we vrij. Met ons verstand beredeneren we onze vrijheid. Dwang is een belemmering van die vrijheid. Sommige mensen maken optimaal gebruik van hun vrijheid. Ze gebruiken hun vrijheid om hun mening te laten horen, hun levenswijze uit te leggen of aan anderen op te leggen. Anderen houden zich op de achtergrond, die hoor je niet. Zij vormen de zwijgende meerderheid (of minderheid). In ons land kun je je vrij bewegen. Je bent vrij om te kiezen wat je wilt doen. Je bent vrij om je uit te spreken. Wat betekent mijn vrijheid voor de ander? Je kunt vrij kiezen welke relaties je aan wilt gaan. Je kunt kiezen bij welke club je wilt horen. Maar …. Kan die keuzevrijheid ook iets voor een ander betekenen? Als je let op wat er gebeurd is tijdens de Slag om de Schelde, die dit jaar 75 jaar geleden heeft gewoed, dan zie je dat keuzevrijheid een hele andere dimensie heeft in tijd van oorlog dan tijdens vredestijd. Ook in oorlogstijd is er vrijheid; kies je voor het een of voor het ander? Was je collaborateur of zat je in het verzet? Hoe vrij ben je dan om te kiezen? Vrij zijn is altijd ook gebonden zijn. Vrij zijn is ook een juk van gebondenheid van je afschudden. Wat betekent vrijheid voor het geloven; hoe vrij ben je binnen het katholieke geloof? Vrijheid is hier vooral zelfbepaling. Het is het vermogen om jezelf te ontwikkelen in een zelfgekozen richting. Wil je een ander helpen, wil je vrijwilligerswerk doen? Wil je op zondag naar de kerk? Je bent vrij om je eigen leven te leiden, maar je bent ook gebonden aan een netwerk van gegevens en structuren. De grondbetekenis van die vrijheid is het vermogen om (zonder dwang) jezelf taken en verplichtingen op te leggen. Dit is een wezenlijk andere vrijheid dan de keuze maken tussen of je de koffie zwart wilt of met suiker en melk. De hoogste vorm van vrijheid, is je vrijheid geven aan een ander. Je vrijheid geven voor ‘de goede zaak’. Bij geloven speelt dit aspect van vrijheid. De ander is niet alleen gelijk aan jezelf, maar je wilt de ander ook dienen. Dat doe je uit vrije wil. Deze vrijheid zie je in het lijden en sterven van Jezus van Nazareth. Als gelovige kies je voor de vrijheid om Hem na te volgen en je probeert te leven zoals Hij het ons voor deed. Deze vrijheid is ons hoogste goed. Maar ook een kleine vrijheid geeft invulling aan je leven en maakt het leven de moeite waard. In deze vakantieperiode hebben we het vooral over die kleine vrijheid: Ga je zwemmen of neem je een ijsje? Vrij zijn van is ook vrij zijn voor. Als ik niet hoef te werken kan ik vakantie vieren. Een prettige vakantie. Literatuur: Putters, K., Kleine vrijheden zitten in ons alledaagse leven. In BNdeStem 04-05-19 pag. 19 Peperzak, A., Vrijheid, Amboboek, Bilthoven 1975