Regioblad april 2019

12 - Regioblad BERICHT VANUIT DE WERKGROEP VERNIEUWING De werkgroep vernieuwing hield op 20 november jl. een werkbespreking met als thema de relatie tussen kerk, school en samenleving. We deden dat om onder andere na te denken over de wijze waarop wij contact willen krijgen en onderhouden met basisscholen in onze parochiekern. Het is immers in alle geledingen duidelijk dat de band tussen kerk en school in pakweg de laatste zeventig jaar danig is veranderd. Dat komt mede doordat catechismusonderricht destijds als achterhaald werd beschouwd en werd vervangen door algemene religieuze vorming. Sommigen vinden het erg dat meneer kapelaan niet meer vóór de klas staat; anderen hebben daar weinig moeite mee. Katholieke geloofsopvoeding is daarmee – over het algemeen gesproken – een ouderlijke taak geworden. Wel of niet geloven is een persoonlijke keuze geworden. Een keuzekerk dus in plaats van de vertrouwde volkskerk. Is dat erg? Sommigen vinden van wel, anderen niet. Maar door deze gewijzigde situatie is voor de basisschool slechts een oriënterende rol weggelegd. Aanvankelijk dachten wij dat hernieuwde uitleg van het geloof aan kinderen en ouderen nodig is; wij zouden hen iets gaan brengen wat ze missen. Maar na intensieve gedachtewisseling kwamen we tot de bevinding dat het beter is om eerst te luisteren naar hun verlangens en vragen. Daarna kan pas aan de orde komen wat wij in te brengen hebben. Maar deze gedachtegang kwam er niet zomaar; er waren eerst heel wat vragen te beantwoorden zoals: “Is dit wat wij diep van binnen willen? “- “Vinden we dat vernieuwend? “- “Wat stelt ieder van ons zich eigenlijk voor bij vernieuwing?” Om antwoord op die vragen te vinden, lieten wij ons inspireren door een verhandeling van pastor Ad van Loveren: Onze kijk op God, de wereld, elkaar en onszelf - ons begrip van vernieuwing. We kunnen op vier verschillende manieren in de wereld staan (of eigenlijk met vier verschillende brillen) om naar God, naar onszelf en naar de realiteit van de wereld om ons heen te kijken. Elk staan heeft gevolgen voor de invulling van het begrip vernieuwing. Eén van de opmerkelijkste gebeurtenissen die verandering/vernieuwing een enorme impuls heeft gegeven is Vaticanum II. De katholieke Kerk ging in gesprek met de moderniteit (de dominante verschijningsvorm van de cultuur in onze streken) waarbij individualiteit en zelfbeschikking centraal stonden. Daarmee hangen waarden samen als autonomie, authenticiteit, identiteit, zelfontplooiing en vrijheid. Waarden die de huidige cultuur beheersen. Maar zoals gebleken kunnen die waarden ook ontaarden in narcisme, totalitarisme, consumentisme, relativisme, neoliberalisme. Maar moeten wij daaruit concluderen dat de moderne waarden in zichzelf verkeerd zijn. De filosoof Charles Taylor (geboren in 1931) was een van de voortrekkers om dat te bestrijden, en door zijn verkondiging dat niet alleen vrijheid ván maar ook vrijheid tót nodig zijn als basis van solidariteit. En zo kun je dan spreken van kritische moderniteit. Maar ook van postmoderniteit. En waar liggen dan de verschillen tussen de traditionele gelovigen en de moderne gelovigen? Dan blijkt het zelfs mogelijk ze zich in één persoon verenigen. Een belangrijke vraag om dieper op de verschillen en de overeenkomsten in te gaan, is: “Hoe beleven wij onze werkelijkheid?” Dat zijn wij gaan bekijken door de in de inleiding genoemde brillen, zoals dat is te vinden in het boek “Zes kruiken water” (1986) van oud- hoogleraar Praktische theologie in Utrecht, Rob van Kessel. Tijdens ons leven nemen we voortdurend dingen waar in ruimte en tijd en doen daarmee ervaringen op bij het zoeken naar een balans tussen vrijheid en verantwoordelijkheid. Van Kessel heeft die ervaringen van ruimte en tijd in een schema gezet. noodzakelijkheid vrijheid ruimte orde structuren (vastgelegd) (veranderbaar) tijd cyclus proces (wetmatig) (stuurbaar) De manier waarop mensen zich tot God en de wereld verhouden, vertaalt zich ook in ethische uitgangspunten. In zijn boek schetst Van Kessel vier modellen waarin onze christelijke identiteit zich weerspiegelt. Net als bij modern versus klassiek is dit beeld niet zwart-wit. Soms hanteren mensen meerdere modellen tegelijkertijd, afhankelijk van de specifieke situatie. Het gaat om de volgende vier modellen: 1. De gewilde orde van de natuur 2. Het volk als heilig geheel 3. De rechten van de mens 4. Het vóór-recht van de arme Aan de hand van een paar (tekst)voorbeelden zijn wij vervolgens met de leden van de werkgroep gaan oefenen om onze plaats te bepalen; dus duidelijk te maken hoe wij tegen de weergegeven werkelijkheid aankeken. Het is een mengeling geworden van persoonlijke bewustwording met uitwisseling en dialoog. Dat hoort bij een geloofsgemeenschap als de onze: open communicatie met respect voor elkaar, om eventueel samen tot een invulling te komen. Met dank aan Ad van Loveren. Als u belangstelling heeft om de uitgebreide versie van dit artikel te lezen, dan kunt u die vinden op onze website: www.eparochie.nl Als u wilt reageren op de tekst, dan zien wij uw vragen en opmerkingen graag tegemoet. U kunt dat doen per email: bureau@eparochie.nl of schriftelijk indienen op het parochiebureau UITVAART VERZORGING J.J.M de Voogt Verzorging van begrafenis/crematie volgens uw persoonlijke wens • Thuisopbaring met gebruik van koeling mogelijk • DAG EN NACHT BEREIKBAAR KOKKELDREEF 1 4533 DD TERNEUZEN TEL. 0115-612937 BBG: 06-21837273 WWW.UITVAARTVERZORGINGDEVOOGT.NL INFO@UITVAARTVERZORGINGDEVOOGT.NL